Bij de geboorte van uw kind, biedt de Belgische overheid meerdere maatregelen om uw leven als jonge ouder te vergemakkelijken. Zo heeft u recht op moederschapsrust, ouderschapsverlof en andere soorten tegemoetkomingen. In dit artikel leggen we uit wat er allemaal mogelijk is, hoe lang u verlof kan krijgen en hoe u het aanvraagt.
Aangeven bij uw werkgever
Het is belangrijk om uw werkgever zo vroeg mogelijk op de hoogte te brengen van uw zwangerschap aan de hand van een aangetekende brief. Op die manier kan iedereen zich tijdig voorbereiden én bent u wettelijk beschermd.
Moederschapsrust
Werknemers en vastbenoemde ambtenaren hebben recht op 15 weken moederschapsrust. Dit wordt opgesplitst in prenataal en postnataal verlof. Prenataal verlof kan u 6 weken tot 7 dagen voor de bevalling opnemen. Postnataal verlof wordt in de eerste 9 weken na de bevalling opgenomen en kan tot 14 weken duren als u minder prenataal verlof hebt opgenomen.
Hoe moederschapsrust aanvragen
Moederschapsrust vraagt u aan bij uw ziekenfonds. Hierbij moet u aangeven in welke weken u het verlof wil opnemen. Voeg ook een attest toe van uw dokter waarin de verwachte bevallingsdatum staat. Na de geboorte bezorgt u een medisch geboorteattest aan uw ziekenfonds.
Wanneer u dan weer gaat werken, laat u dit uiteraard ook weten, binnen de 2 dagen van aanvang.
Moederschapsuitkering
Gedurende de moederschapsrust krijgt u ook een uitkering van uw ziekenfonds. Tijdens de eerste 30 dagen bedraagt dit 82% van uw loon (niet-begrensd). Daarna kan u rekenen op 75% van uw loon (begrensd). U kunt er meer over lezen in deze link.
Moederschapsrust als zelfstandige
Bent u zelfstandige? Dan heeft u sinds enkele jaren ook recht op moederschapsrust. Dit tot maximaal 12 weken waarvan u er drie verplicht moet opnemen. Één week voor uw bevalling en twee weken erna. De rest van de 9 weken mag u opnemen zoals u zelf wil. Daarbovenop heeft u ook recht op 105 dienstencheques die u kan inzetten voor huishoudelijke hulp.
Hoe kunt u solliciteren?
Dit verloopt via uw sociaal verzekeringsfonds en u hoeft hier geen extra aanvraag voor in te dienen. Ze contacteren u automatisch om te vragen of u interesse heeft in de dienstencheques. Hier moet u dan uiteraard wel nog op reageren.
Geboorteverlof
Ook de andere ouder heeft recht op verlof bij de geboorte van het kind. Momenteel zijn dat nog 10 dagen geboorteverlof, maar dit wordt tussen 1 januari 2021 en 2023 stapsgewijs opgetrokken naar 20 dagen verlof.
De dagen mogen door de werknemer vrij worden opgenomen, maar wel binnen de eerste 4 maanden na de geboorte van het kind. De eerste drie dagen krijgt de ouder zijn volledig loon, de rest van de dagen volgt een uitkering. Die uitkering bedraagt 82% van het brutoloon.
Ouderschapsverlof
Als ouder heeft u ook recht op ouderschapsverlof gedurende de eerste 12 levensjaren van uw kind. Dit is bedoeld om te zorgen voor uw kind wanneer het ziek is of andere hulp nodig heeft. Ouderschapsverlof is een vorm van loopbaanonderbreking. U krijgt hiervoor dus geen loon, maar wel een forfaitaire uitkering van de RVA.
Het ouderschapsverlof kan op drie manieren opgenomen worden:
- 4 maanden volledig
- 8 maanden halftijds
- 20 maanden 1/5
U kan de verschillende manieren ook combineren.
Borstvoedingspauzes
Een andere tegemoetkoming voor moeders zijn borstvoedingspauzes. Wanneer u terug aan het werk bent, kan u deze pauzes opnemen om uw baby borstvoeding te geven of melk af te kolven. Dit kan tot 9 maanden na de bevalling. Ter compensatie van deze pauzes krijgt u dan een uitkering.
Wie van een werkloosheidsuitkering geniet, kan geen aanspraak maken op borstvoedingspauzes.
Hulp voor jonge ouders
Jonge ouders krijgen dus op verschillende manieren hulp van de overheid om tijd vrij te nemen van hun werk om voor hun kind(eren) te kunnen zorgen. Naast deze vorm van hulp, is er ook financiële steun in de vorm van een Groeipakket. Lees hier meer over de aanvraag van een Groeipakket.
