Heeft u een handicap waardoor u niet of slechts beperkt kan werken? Dan heeft u, naargelang de situatie, recht op verschillende tegemoetkomingen. Zo kan u vanaf uw 18e een inkomensvervangende en integratietegemoetkoming aanvragen. Ook als u op latere leeftijd invalide wordt, zijn er verschillende mogelijkheden, zoals bijvoorbeeld rustpensioen. In dit artikel bespreken we alle soorten uitkeringen voor mindervaliden zodat u de juiste kan aanvragen.
Inkomensvervangende tegemoetkoming
De inkomensvervangende tegemoetkoming, of afgekort IVT, kan aangevraagd worden door mensen met een handicap die maar 1/3 of minder verdienen dan het loon van een valide persoon. Dit geldt zowel voor lichamelijke als psychische beperkingen.
Voorwaarden
Er zijn enkele voorwaarden om aanspraak te kunnen maken op de IVT:
- Uw handicap moet erkend zijn door de artsen van de DG Personen met een handicap
- U moet minstens 18 jaar zijn
- U moet ingeschreven staan in het bevolkingsregister
- U moet gedomicilieerd zijn in België en er verblijven
Aanvraag
Vanaf de maand waarin u 17 wordt, kan u de aanvraag indienen. Dit doet u eenvoudig met uw elektronische identiteitskaart op de website My Handicap. Hier kan u ook uw dossier raadplegen, opvolgen en eventueel aanpassingen. De DG Personen met een handicap behandelt uw aanvraag en stuurt u een brief met de beslissing.
Afhankelijk van de staat van uw handicap kan de tegemoetkoming voor bepaalde duur of voor onbepaalde duur toegekend worden.
Bedrag
Het maximumbedrag dat u zal ontvangen, hangt af van uw gezinssituatie en het inkomen van uw huishouden. In maart 2022 werden de tegemoetkomingen verhoogd door de indexatie. Afhankelijk van uw situatie komt het jaarlijkse bedrag op €8.753,24 tot €17.744,19. Om het bedrag voor u te laten simuleren, raden we aan contact op te nemen met uw gemeente of OCMW.
Pensioen wegens lichamelijke ongeschiktheid
Rustpensioen is er voor ambtenaren die wegens lichamelijke ongeschiktheid niet meer kunnen werken.
Voorwaarden
Bij een hoofdsambt zijn er geen voorwaarden voor leeftijd noch voor de loopbaan. Bij een bijambt (minder dan 50% van voltijdse prestaties) zijn er wel een voorwaarde: U moet minstens 10 dienstjaren achter de rug hebben, tenzij bij een arbeidsongeval, een ongeval van of naar het werk of bij een beroepsziekte.
Aanvraag
Wanneer MEDEX (of een andere bevoegde medische dienst) je lichamelijke ongeschiktheid uitspreekt, wordt je pensioen automatisch door de FPD toegekend. Is dit niet het geval, dan moet u zelf de aanvraag indienen bij het FPD.
Bedrag
Het pensioen wegens lichamelijke ongeschiktheid wordt op dezelfde manier berekend en uitbetaald als een standaard rustpensioen voor ambtenaren. Stel uw pensioen is kleiner dan het gewaarborgd minimumbedrag, dan wordt een supplement toegevoegd om toch het minimumbedrag te kunnen bereiken.
Integratietegemoetkoming
De integratietegemoetkoming wordt toegekend aan personen met een handicap die bijkomende onkosten hebben door een vermindering van hun zelfredzaamheid. Dit betekent dat uw handicap u moeilijkheden bezorgt in de uitvoering van dagelijkse activiteiten.
Voorwaarden
Om aanspraak te kunnen maken op een integratietegemoetkoming, moet u aan enkele voorwaarden voldoen:
- U moet minstens 18 jaar zijn
- U moet ingeschreven staan in het bevolkingsregister
- U moet gedomicilieerd zijn in België en er verblijven
- Uw handicap moet erkend zijn door DG Personen met een handicap
- U moet minstens 7 punten behalen op de schaal van zelfredzaamheid
Aanvraag
Vanaf de maand waarin u 17 wordt, kan u de aanvraag indienen. Dit doet u eenvoudig met uw elektronische identiteitskaart op de website My Handicap. Hier kan u ook uw dossier raadplegen, opvolgen en eventueel aanpassingen. U vult een vragenlijst in over uw zelfredzaamheid. De DG Personen met een handicap behandelt dan uw aanvraag en stuurt u een brief met de beslissing.
Afhankelijk van de staat van uw handicap kan de tegemoetkoming voor bepaalde duur of voor onbepaalde duur toegekend worden.
Bedrag
Als uw totale inkomen een bepaald bedrag overschrijdt, dan zal het bedrag van uw tegemoetkoming lager liggen dan het maximumbedrag. Enkel het belastbaar inkomen komt hiervoor in aanmerking.
Afhankelijk van het puntensysteem voor zelfredzaamheid wordt uw jaarlijkse tegemoetkoming bepaald:
- 7 tot 8 punten: € 1.432,35
- 9 tot 11 punten: € 4.737,64
- 12 tot 14 punten: € 7.534,59
- 15 tot 16 punten: € 10.949,76
- 17 tot 18 punten: € 12.413,81
Andere uitkeringen en tegemoetkomingen
Naast bovenstaande voornaamste tegemoetkomingen, zijn er ook nog enkele andere uitkeringen:
- Arbeidsongeschiktheidsuitkering door het ziekenfonds
- Invaliditeitsuitkering voor werknemers en zelfstandigen van het ziekenfonds
Deze verlopen steeds via het ziekenfonds waarbij u aangesloten bent en worden meestal automatisch uitgekeerd. Is dit niet het geval, dan zal u enkele formulieren moeten invullen. Neem hiervoor contact op met uw ziekenfonds.
Hulp van de overheid
Wanneer u een handicap heeft, heeft u verschillende opties om financiële hulp te krijgen van de overheid. Vraag de steun die u nodig heeft aan via My Handicap. Lukt dit niet zelf, dan kan u hulp krijgen van uw gemeente of OCMW.
