U heeft een tijd gewerkt en bent u ontslagen? Of bent u net afgestudeerd en vindt u niet direct werk? Dan wordt u dankzij de goede sociale zekerheid in België op weg geholpen met een werkloosheidsuitkering. In dit artikel leggen we uit wat die uitkering inhoudt, wie er aanspraak op kan maken en hoe het proces verloopt om een werkloosheidskering aan te vragen.
Wat is werkloosheidsuitkering?
Een werkloosheidsuitkering is een vervangend inkomen voor wie geen beroepsinkomen ontvangt. Afhankelijk van de situatie kan u aanspraak maken op een uitkering en zal de som van de uitkering ook verschillen. Standaard worden werkloosheidsuitkeringen voor onbepaalde duur toegekend, maar zodra u weer begint te werken, verliest u uiteraard ook uw uitkering.
Uitkering na tewerkstelling
Om een werkloosheidsuitkering te ontvangen na een tewerkstelling, moet u ontslagen zijn door uw werkgever. U moet ook kunnen aantonen dat u het minimaal aantal dagen hebt gewerkt gedurende een bepaalde periode voor uw uitkeringsaanvraag.
Het minimum en de periode is afhankelijk van uw leeftijd. Bekijk hieronder wat er van toepassing is op uw leeftijdscategorie:
Uitkering na studies
Wanneer u net bent afgestudeerd en moeite heeft om werk te vinden, kan u gebruik maken van een inschakelingsuitkering. Op het ogenblik dat u de uitkering aanvraagt, mag u nog geen 25 jaar zijn. U moet daarnaast ook uw studies voleindigd hebben. Dit houdt in dat u een schooljaar heeft afgerond waarin u naar alle lessen bent geweest en actief heeft meegedaan met examens en proeven. U hoeft niet geslaagd te zijn voor de opleiding om van de uitkering te kunnen genieten.
Uitkering na onderbreking van volledige werkloosheid
Wordt u vergoed door de werkloosheidverzekering voor volledige werkloosheid (ook al was dit maar één dag)? Dan heeft u weer recht op werkloosheidsuitkeringen (of inschakelingsuitkeringen zonder opnieuw arbeidsdagen (of beroepsinschakelingstijd) te moeten bewijzen wanneer u een nieuwe uitkeringsaanvraag indient én u zich laat inschrijven als werkzoekende uiterlijk drie jaar na uw vergoede dag.
U kunt ook lezen: Ziekteverzekering afsluiten in België.
Uw werkloosheidsuitkering aanvragen
Er zijn verschillende stappen die u moet volgen om van een werkloosheidsuitkering te kunnen genieten.
- U moet zich persoonlijk melden bij een uitbetalingsinstelling zoals de HVW of een vakbond naar keuze.
- Daar dient u een aanvraag in voor uw uitkering. Hiervoor heeft u verschillende, ingevulde formulieren nodig. Een C4 als uw arbeidsovereenkomst beëindigd is, een C6 als u arbeidsongeschikt was en een C1 formulier om uw huidige persoonlijke en familiale toestand te kaderen.
- U bent verplicht zich in te schrijven als werkzoekende binnen de 8 dagen na uw aanvraag. Dit kan bij de VDAB, maar er zijn ook nog andere instanties.
Uitbetaling van de werkloosheidsuitkeringen
Vanaf de dag van uw aanvraag, moet u een papieren of elektronische controlekaart bijhouden. Deze wordt dan maandelijks aan de uitbetalingsinstelling bezorgd waarna u uw uitkering zal ontvangen.
De uitbetaling van uw werkloosheidsuitkering zal gebeuren via de RVA. Hoeveel u ontvangt, hangt af van de uitkering die u aanvraagt, uw gezinssituatie, uw laatstverdiende loon en uw beroepsverleden.
Voor een uitkering na tewerkstelling kan u gemiddeld zo’n € 48,88 tot €76,88 per dag ontvangen in de eerste periode. U wordt per week 6 dagen uitbetaald, dus voor een volledige maand komt dit op € 1.270 tot € 1.999. Dit bedrag neemt wel af naarmate u langer werkloos bent.
De bedragen voor de inschakelingsuitkering zijn afhankelijk van uw gezinssituatie en leeftijd. Alleenwonende jongeren van 21 tot 25 jaar krijgen maandelijks € 1.138,02. Wie samenwoont of jonger is, krijgt een lager bedrag.
Uitsluiting van werkloosheidsuitkering en sancties
Er zijn gevallen waarin de uitsluiting voor een uitkering mogelijk is. Uiteraard wordt het steeds geval per geval bekeken, maar dit zijn enkele voorbeelden:
- Wordt een werknemer door zijn eigen schuld of toedoen ontslagen, dan heeft deze voor een beperkte tijd geen recht op een uitkering. In geval van werkverlating, werkweigering en niet aanmelden bij de dienst arbeidsbemiddeling zijn de regels zelfs nog strenger;
- Stel u krijgt uitkeringen na het afleggen van onjuiste of onvolledige verklaringen, dan wordt u eveneens voor een bepaalde tijd uitgesloten van het recht op uitkeringen;
- Gaat u niet actief op zoek gaat naar nieuw werk, dan kan u geschorst worden.
- Daarnaast bestaan er ook nog strafsancties. Correctionele straffen worden uitgevaardigd voor misdrijven door de werkgever (zoals bij de weigering van het opleveren van de nodige documenten) als voor misdrijven door de werknemer.
Heeft u gewerkt in het buitenland?
Wanneer u gewerkt heeft in het buitenland en u wil een werkloosheidsuitkering aanvragen in België, dan moet u uw aanvraag aan enkele voorwaarden voldoen:
- U moet hebben gewerkt in een land dat in aanmerking komt (EU, Verenigd Koninkrijk, IJsland, Liechtenstein, Noorwegen,…)
- De buitenlandse arbeid moet vervolgd worden door minstens 3 maanden werk in België
Bijgevolg hebben de meeste erkende vluchtelingen geen recht op een Belgische werkloosheidsuitkering voor de tewerkstelling in het land van herkomst. Ze moeten eerst 3 maanden hebben gewerkt in België.
Genieten van een werkloosheidsuitkering in België
Bij deze weet u meer over de mogelijkheden tot uitkering bij werkloosheid in België. Zorg steeds dat u op tijd uw aanvraag indient, zodat u zo snel mogelijk van een uitkering kan genieten als uw aanvraag wordt geaccepteerd.