Wanneer u onvoldoende inkomsten heeft om een menswaardig leven te leiden, heeft u mogelijk recht op maatschappelijke integratie. Dit kan bestaan uit een leefloon, een tewerkstelling vanuit het OCMW of een combinatie hiervan. In dit artikel leggen we uit wat het precies is en wat de voorwaarden zijn.
Wat is maatschappelijke integratie?
Maatschappelijke integratie is een laatste redmiddel voor mensen met onvoldoende inkomsten. Het bestaat uit een leefloon, een tewerkstelling van het OCMW of een combinatie van beide.
Wat is het OCMW?
Het OCMW zijn Openbare Centra voor Maatschappelijk Welzijn. Het is een organisatie die voornamelijk instaat voor financiële dienstverlening, maar bieden ook diensten aan om het welzijn te verhogen zoals thuiszorg, residenties en meer. Er is per gemeente een aparte dienst van het OCMW.
Om contact op te nemen met het OCMW, richt u zich best tot de dienst die verantwoordelijk is voor uw gemeente.
Voorwaarden
Om recht te hebben op maatschappelijke integratie, moet u aan volgende voorwaarden voldoen:
- U moet de Belgische nationaliteit hebben, of een verblijfsrecht hebben van meer dan 3 maanden, of een vreemdeling zijn die ingeschreven staat in het bevolkingsregister, of een erkend vluchteling zijn of staatloos zijn.
- U moet legaal in België wonen
- U moet meerderjarig zijn
- U moet onvoldoende inkomsten hebben en niet in staat zijn zelf meer geld te verdienen
- U moet serieuze inspanning leveren om werk te zoeken en bereid zijn om te werken
- U heeft geen recht (meer) op andere sociale voorzieningen, zoals een werkloosheidsuitkering
Hoe uw aanvraag indienen?
De aanvraag moet u indienen bij uw lokale OCMW. Dit kan mondeling of schriftelijk en u heeft hiervoor nog geen specifieke documenten nodig. U krijgt een ontvangstbewijs van uw aanvraag, waarna een sociaal onderzoek wordt opgestart.
Sociaal onderzoek
Om zeker te zijn dat u voldoet aan de voorwaarden, zal het OCMW een sociaal onderzoek opstarten. U bent verplicht om hieraan mee te werken. Het OCMW zal samen met u een verklaring op eer opstellen over uw materiële en sociale toestand en bestaansmiddelen. Daarmee machtigt u het OCMW om te gaan luisteren bij alle instellingen, zoals bijvoorbeeld de belastingdienst.
Beslissing
Het OCMW moet u binnen de 30 dagen na uw aanvraag een beslissing meedelen. Deze moet juridisch en feitelijk gemotiveerd zijn en ook beroepsmogelijkheden bevatten. Bij een positieve beslissing wordt alles in gang gezet. Bij een negatieve beslissing heeft u de mogelijkheid om in beroep te gaan.
Let wel, de beslissing kan nog altijd herzien worden. Dit gebeurt bijvoorbeeld als uw omstandigheden veranderen.
Betaling van uw leefloon
Indien u een leefloon krijgt, wordt de eerste betaling gedaan binnen de 15 dagen na de positieve beslissing. Daarna kiest het OCMW zelf wanneer de andere betalingen gebeuren. Dit kan iedere week zijn, maar ook één keer per maand.
Hoe wordt het bedrag bepaald?
Het leefloon is afhankelijk van de categorie waarin u zich bevindt en de bestaansmiddelen waarover u beschikt. Er zijn drie categorieën:
- Samenwonende persoon: als u samenwoont met minstens één andere persoon en samen de huishoudelijke aangelegenheden deelt
- Alleenstaande persoon: als u niet samenwoont en geen gezin ten laste heeft of als u dakloos bent
- Persoon met gezin ten laste: als u instaat voor het onderhoud en de opvoeding van één of meerdere kinderen (al dan niet uw eigen kinderen)
Afhankelijk van uw bestaansmiddelen wordt dan uw leefloon berekend. Het bedrag per categorie is:
- Samenwonend: 809,42 euro
- Alleenstaand: 1.214,13 euro
- Gezin ten laste: 1.640,83 euro
Als uw inkomsten onder het niveau van het leefloonbedrag blijven dat op u van toepassing is, dan wordt dit verschil uitgekeerd in de vorm van leefloon. Stel dit is nog steeds niet voldoende, dan kan u daar bovenop nog extra financiële steun krijgen van het OCMW.
U heeft recht op het leefloon zolang u voldoet aan de voorwaarden die hierboven worden vermeld. Uiteindelijk is het natuurlijk de bedoeling dat u werk vindt en daar een beter loon gaat verdienen.
Maatschappelijke integratie in België
Wanneer u dus in België woont en niet voldoende inkomsten heeft om een menswaardig leven te kunnen leiden, kan u aankloppen bij het OCMW voor hulp. Per gemeente is er een aparte afdeling waar u terecht kan.
