Wanneer u van plan bent om een kind te adopteren uit het buitenland, komt hier heel wat bij kijken. U zal niet alleen een heel proces moeten volgen met papierwerk, infosessies en rechtbankzittingen, maar u zal ook onderworpen worden aan een degelijke wachttijd. In dit artikel bespreken we wat buitenlandse adoptie precies inhoudt, hoe het proces verloopt en wat allemaal mag verwachten.
Wat is buitenlandse adoptie?
Buitenlandse adoptie is de aanname van een kind uit een herkomstland dat niet België is. Dit kan slechts wanneer voor een kind in nood alle mogelijke middelen tot plaatsing in het land van herkomst zijn uitgeput en er geen andere duurzame oplossing gevonden wordt.
Wie mag adopteren uit het buitenland?
Als basis gelden dezelfde voorwaarden als voor binnenlandse adoptie. Daarbovenop zal u er ook rekening mee moeten houden dat het land van herkomst van het kind ook voorwaarden kan stellen voor de adoptie. Zo geldt er in bepaalde landen een maximum leeftijd om te kunnen adopteren, heeft u soms een gezondheidsattest nodig of zelfs een blanco strafblad. Maar er zijn ook landen waar enkel (gehuwde) heterokoppels mogen adopteren. Hou hier dus rekening mee voor u aan de procedure begint.
De adoptieprocedure
De voorbereidingen voor de adoptieprocedure zijn hetzelfde als bij een binnenlandse adoptie. Deze kan u dus vinden in het bijhorende artikel.
Bemiddeling
Wanneer u geschikt bent verklaart door de familierechter, heeft u de keuze om een bemiddelingsovereenkomst af te sluiten met een adoptiedienst of om zelfstandig het adoptieproces verder te zetten.
Buitenlandse adoptie met bemiddelingsovereenkomst
Voor een buitenlandse adoptie sluit de adoptiedienst een bemiddelingsovereenkomst af voor een specifiek herkomstland. De datum van deze overeenkomst, bepaalt uw plaats op de wachtlijst.
Hoe verloopt het verdere proces?
- Er vind een intakegesprek plaats om te bekijken of u voldoet aan de voorwaarden van het herkomstland.
- In het contract dat daarna wordt opgesteld, staat alles van de procedure, kostprijs, duur en dienstverlening beschreven.
- U stelt een dossier samen met uw geschiktheidsvonnis, het verslag van het openbaar ministerie en de documenten die nodig zijn voor het herkomstland.
- Dit dossier stuurt u op naar de bevoegde autoriteit van het herkomstland. Zij zetten u op een wachtlijst.
- Zodra een kind wordt toegewezen, wordt het dossier voorgelegd aan het VCA. Zij controleren of het volledig is en of de nodige garanties worden gegeven. Uiteindelijk zullen zij ook een goed- of afkeuring geven.
- Stel het dossier wordt goedgekeurd, dan zal de VCA u informeren over het kindvoorstel. U krijgt het volledige dossier te zien en als u akkoord gaat, krijgt u ook een foto van het kind te zien.
- U kan daarna naar het land reizen om uw kindje op te halen. Afhankelijk van de procedure wordt de adoptie ter plaatse uitgesproken of pas als u terug bent in België.
- Eenmaal in België, dient u een verzoek tot erkenning in bij de Internationale adoptiedienst bij de FOD Justitie. Hierbij wordt u wettelijk ouder van het kind. Daarna kan u het kind ook inschrijven bij de gemeente waar u woont.
- De meeste landen vragen om folluw-up-rapporten op te sturen om op de hoogte te blijven van het kindje. Afhankelijk van het land kan u dit om het jaar doen of om de 6 maanden.
- De adoptiedienst blijft ook tijdens het leven van het kind ter beschikking voor vragen of verdere opvolging. Vanaf dat het kind 12 jaar is, mag het ook inzage krijgen in het dossier bij het VCA.
Zelfstandige adoptie
Wanneer u kiest voor zelfstandige adoptie, zal u zelf het adoptiekanaal moeten voorstellen aan de VCA. Dit is de manier waarop de adoptieprocedure zal verlopen inclusief alle personen die hierbij zullen tussenkomen.
U moet een inlichtingendossier samenstellen voor het VCA waarmee zijn hun onderzoek kunnen starten. Dit dossier bevat de volgende documenten:
- Het aangifteformulier voor zelfstandige adoptie dat ingevuld is en ondertekend
- Een vertaalde kopie van de adoptiewetgeving van het herkomstland
- Een kopie van de erkenning van de betrokken contactpersonen of instellingen
- Verdere relevante informatie over uw kanaal en het herkomstland
Kanaalonderzoek
Nadat u alle documenten heeft ingediend bij het VCA, start het kanaalonderzoek. Hier vragen ze 500 euro voorschot voor om mogelijke kosten te dekken. Alles wat ze niet gebruiken, wordt achteraf terug gestort.
Het kanaalonderzoek moet binnen de 4 maanden afgerond worden, maar deze termijn kan tweemaal verlengd worden met 2 maanden. In het totaal mag het dus niet langer duren dan 8 maanden.
De volgende zaken worden gecontroleerd:
- Of er voldoende garanties zijn dat de betrokken contactpersonen en instanties de wetgeving van het herkomstland zullen respecteren én dat ze zullen handelen in het belang van het kind.
- Of het principe van subsidiariteit wordt geëerbiedigd.
- Of het kind adopteerbaar is op juridisch en sociaalpsychologische manier
- Of er financiële transparantie is.
Keurt het VCA uw kanaal goed, dan kan u een dossier laten opstellen in het land van herkomst. Keurt het VCA uw kanaal af, dan kan u beroep indienen bij de Raad van State.
Na de goedkeuring
Als uw kanaal is goedgekeurd, wordt uw geschiktheidsvonnis en uw verslag opgestuurd naar de Federale Centrale Autoriteit. Let er op dat dit verschillende maanden kan duren.
Deze documenten worden dan gelegaliseerd zodat u ze kan gebruiken in het herkomstland. De documenten worden dan eerst naar het VCA gestuurd en zij sturen ze dan weer naar u.
Zodra u alles heeft ontvangen, verzamelt u de rest van de benodigde documenten om het ouderdossier op te stellen voor het herkomstland. Afhankelijk van het land, zullen er andere documenten nodig zijn. Van dit dossier dient u het origineel, een vertaling en een kopie in bij het VCA.
Zij zullen dan het dossier verzenden naar de bevoegde autoriteit in het herkomstland. Als dit goed toegekomen is en volledig is verklaard, wordt er na een wachttijd een kind aan u toegewezen.
Het dossier van het kind wordt opgestuurd naar de VCA om te laten controleren. Zodra dit goedgekeurd is, krijgt u een kopie van het dossier. Neem de tijd om dit door te nemen en eventueel advies te vragen bij artsen, psychologen of anderen.
Aanvaardt u het kind, dan geeft de VCA dit weer door aan het herkomstland. Hierna volgen dezelfde stappen als bij een bemiddelingsovereenkomst, zoals het ophalen van het kind, de erkenning ervan en de follow up.
Hoe lang duurt het adoptieproces?
De wachttijd voor buitenlandse adoptie verschilt van land tot land. Ook uw kindprofiel heeft hier een grote invloed op. Voor de voorbereiding moet u toch 1 à 2 jaar rekenen, waarna de geschiktheidsprocedure ook nog 2 jaar duurt. De wachttijden gaan van 2 tot 5,5 jaar. Reken dus in het totaal op een 5 tot 9,5 jaar voor het adoptieproces is afgerond.
Met welke kosten moet u rekening houden?
Voor een buitenlandse adoptie moet u rekening houden met een totaal van minimaal 10.000 euro. Dit kunnen we opsplitsen in volgende kosten:
- De infosessie: 25 euro
- De voorbereidingssessies: 250 euro
- Het verzoekschrift voor de familierechtbank: 165 euro
- Prestatievergoeding voor de adoptiedienst: 3050 euro
- Procedure in het herkomstland: 5000 tot 10.000 euro
- Vertaal-, legalisatie- en verzendkosten: afhankelijk van het land en omvang van het dossier
- Reis- en verblijfkosten om het kind op te halen
- Eerste nazorg door de adoptiedienst: 507,15 euro
- Extra nazorg: 253,58 euro per huisbezoek en 65,93 per follow-up-rapport
Buitenlandse adoptie in België
Wilt u een kind uit het buitenland adopteren, dan moet u zich eerst voorbereiden in België alvorens u op een lijst kan komen te staan in het herkomstland naar keuze. Voor meer informatie of ondersteuning, kan u steeds terecht bij Kind & Gezin (078 150 100) of bij de VCA (02 533 14 76).
